مجتبی جواهریان، مدیرکل نظارت بر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان درخصوص خودروهای معوق این اطمینان را می‌دهد با نظارت بر خودروسازان متقاضیان در مدت زمان برنامه‌ریزی‌شده به محصولات خریداری‌شده سوار خواهند شد.
این مقام مسئول با اشاره به وضعیت نابسامان نقدینگی عمده شرکت‌های قطعه‌ساز و بدهی‌های معوق خودروسازان به آن‌ها، کاهش نقدینگی و فراهم نبودن امکان خرید مدت‌دار خودروسازان برای تامین مواد اولیه، وابستگی قطعه‌سازان به میزان فروش خودروسازان و بدهی‌های معوق به قطعه‌سازان را از مسائلی عنوان می‌کند که منجربه کاهش تولید و عرضه خودرو شده است؛ به نحوی که میزان تولید انواع خودرو در هفت‌ماهه سال جاری نسبت‌به مدت مشابه سال قبل حدود ۳۶درصد و در سال ۱۳۹۷ نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن حدود ۳۸درصد کاهش را نشان می‌دهد که این موضوع منجر به کاهش در عرضه خودرو و تاخیر در ایفای تعهدات خودروسازان شده است.
با این حال رضا آریا راد، کارشناس صنعت خودرو معتقد است، خودروسازان تمام عزمشان را جزم کرده‌اند تا تیراژ تولید را افزایش دهند و به سرعت خودروهای تولیدشده را تحویل مردم دهند. در ادامه گفت و گوی «دنیای خودرو» با این کارشناس را خواهید خواند.
مدیرکل نظارت بر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت درخصوص خودروهای معوق این اطمینان را می‌دهد که با نظارت بر خودروسازان متقاضیان می‌توانند در مدت زمان برنامه‌ریزی‌شده به محصولات خریداری‌شده سوار شوند، به نظر شما چقدر نظارت بر عملکرد خودروسازان می‌تواند موثر باشد؟
تمام خودروسازان دنیا این رویکرد را در پیش گرفته‌اند تا هزینه‌های تولیدشان را کاهش دهند، رویکردی که خودروسازان کشور نیز اکنون آن را دنبال می‌کنند.
در کنار اجرای این هدف، آن‌ها افزایش سرعت در تولید را هم در برنامه قرار داده‌اند. به طوری که به محض ورود مواد اولیه به کارخانه‌های خودروساز قرار نیست این مواد به انبارها منتقل شوند. این اتفاق نیز بعد از روی کار آمدن مدیرعامل ایران‌خودرو افتاده است. چراکه فرشاد مقیمی به شدت بر این که تولید تسریع شود، حساس و پیگیر این موضوع است.
بنابراین سیاست جدید خودروسازان این است که به محض ورود مواد اولیه به کارخانه‌ها، آن‌ها را وارد چرخه تولید کنند؟
بله رویه به این شکل است که به محض وارد شدن مواد اولیه به کارخانه، این مواد در انبار قرار نگرفته تا هزینه‌های سربار به آن تعلق نگیرد. یعنی بلافاصله این مواد وارد چرخه تولید شود و کارگران روی آن کار کنند تا کالای نیمه‌ساخته با برنامه‌ریزی مناسب تبدیل به کالای ساخته‌شده شود.
بعد از ساخته‌شدن نیز در انبار قرار نگیرد و بلافاصله باتوجه به اینکه این تولیدات متعلق به کدام مصرف‌کننده و خریدار است، تحویل داده شوند. یعنی چرخه‌ای از تولید تا مصرف، با این دید که هم کاهش هزینه‌ها سربار را داشته باشیم و سرعت تولید افزایش یابد و هم مصرف‌کننده از بابت تاخیرها نگران نباشد.
چقدر رویه‌ای که در پیش گرفته شده، در تیراژ تولید خودروسازان موثر واقع شده است؟
در نتیجه این برنامه‌ریزی می‌بینیم در مردادماه هزار و 190 دستگاه خودرو در روز تولید شد اما این رقم در آبان ماه به هزار و 540 دستگاه در روز رسید. بر اساس این رویکرد قرار است تا دی‌ماه به تیراژ 2 هزار دستگاه خودرو در روز برسیم. خودروسازان چنین رویکردی دارند و امید داریم این اتفاق هم رخ بدهد. البته تاکید می‌کنم رویکرد آقای مقیمی این است از این فرصت به نحواحسن استفاده شود. یعنی اگر ما مشکلی داشتیم، تغییر رویکرد مدیران و توجه و تمرکز دولت بر صنعت خودرو باعث شده یک گام رو به جلو حرکت کنیم. این دو عامل همیشه مهم هستند و تمام خودروسازان دنیا نیز آن را دنبال می‌کنند.
طی دو سال اخیر شاهد جولان واسطه‌ها در بازار خودرو بودیم و آن‌ها با اقداماتشان تاثیر نامناسبی بر این بازار گذاشتند، فکر می‌کنید این رویکرد جدید بتواند دست آن‌ها را کوتاه کند؟
این رویه مثبتی است که شاهد آن هستیم و مصرف‌کننده امیدوار است به‌موقع و در شرایط مناسب خودرو خود را تحویل بگیرد ازهمین‌رو نیازی به‌واسطه‌ها نیست و می‌توانیم بگوییم مقداری دست واسطه‌ها از این بازار کوتاه شده البته تمام این‌ها با توجه به برنامه‌ریزی‌ها بوده است.
درحال‌حاضر نیز توجه و تمرکز دولت بر داخلی‌سازی است که ما این رویه را در تاریخ خودروسازی نداشتیم و این اتفاق هم اکنون به خاطر تحریم‌ها افتاده است. تحریم باعث شد توجه و تمرکز دولت برای اینکه جوابگو باشد و باعث رضایت‌مندی مصرف کننده شده و موضوع به این سمت هدایت شود. در همین راستا مسئولان برخی قوانین و مقررات را بازنگری کرده و کنترل و بازرسی لازم را انجام داده‌اند.
درحال‌حاضر برخی می‌گویند اتفاقی طی یکی، دو سال اخیر در بازار خودرو رخ داد و مردم برای حفظ دارایی‌هایشان به سمت بازار خودرو و خرید آن آمدند دوباره در آستانه تکرار شدن است، فکر می‌کنید در صورت وقوع چنین موضوعی خودروسازان توان پاسخگویی به نیاز بازار را دارند؟ به نظرتان این سرمایه‌های سرگردان باید به کدام سو هدایت شوند؟
اتفاقا نکته خوبی را اشاره کردید. در شرایط حال بهترین و مناسب ترین محل سرمایه‌گذاری باتوجه به دیدگاه سرمایه‌گذاران بورس است. چراکه طی همین چندسال اخیر شاهد این بودیم سرمایه‌گذاری در ارز، طلا و غیره و حتی واسطه‌گری در بازار به این انگیزه که خودرویی را بخریم و بعد بفروشیم، پاسخگوی این نیاز مردم که سرمایه‌شان را حفظ کنند، نیست. بنابراین اکنون شاهد هستیم مردم تغییر رویه داده‌اند و سرمایه‌گذاری جامعه به سمت بورس و اوراق بـــهادار هدایت شده است.
با شرایطی که امروز به‌دنبال اصلاح نرخ سوخت شاهد هستیم، فکر نمی‌کنید این رویه به زودی تغییر کند و مردم دوباره سرمایه‌هایشان را به سمت بازار خودرو هدایت کنند؟
اینکه در آینده چه اتفاقی دقیقا رخ دهد به عوامل مختلفی بستگی دارد. در شرایط حاضر وقوع چنین اتفاقی بسته به توان خودروسازها هم هست. در شرایطی که تحریم را نداشتیم این رویه امکان پذیر بود. تیراژ تولید افزایش داشت اما در شرایط حال توجه به خرید خودرو یعنی واسطه‌گری برای خودرو شاید میسر نباشد و فکر نمی‌کنم مردم در شرایط حال به این سمت حرکت کنند. اما باتوجه به جذابیتی که دولت در بورس و اوراق بهادار ایجاد کرده است و امیدواریم به همین شیوه هم ادامه دهد، جذابیتی بازار خودرو برای مردم نخواهد داشت.
برخی معتقدند باتوجه به بعضی سیاست‌های اقتصادی اخیر احتمال این وجود دارد که دوباره مردم به سمت بازارهای مشابه مثل طلا و ارز بروند و برای فرار از مالیات بر دارایی به سراغ بازارهایی که رصد نمی شود، بروند. شما هم معتقدید اول بازار بورس و بعد به سمت بازارهای غیر قابل رصد حرکت می‌کنند؟
بحث شایعه همیشه داغ است. مدتی مالیاتی که بر بورس و ارواق بهادار به جهت اینکه شناسایی کنند و اخذ مالیات از سپرده‌های بانکی هم مطرح بود که آن هم شایعه بود. به‌هرحال در شرایط موجود بعید می‌دانم چنین اتفاقی رخ دهد. این یک کار کارشناسی نیست که دولت بخواهد به این بخش ورود کند.
